Hai trường được thành lập dựa trên cơ sở chuyển đổi từ trường THCS Vầy Nưa và THCS Đồng Nghê; nhiệm vụ và quyền hạn được thực hiện theo Điều 58, Luật Giáo dục đào tạo, khoản 19, điều 1 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật giáo dục đào tạo và Thông tư số 24/2010. Tổ chức bộ máy của hai trường là trường chuyên biệt và là đơn vị cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng để đảm bảo các hoạt động của nhà trường theo quy định của pháp luật hiện hành.
Hiện nay, hai trường đã xây dựng và đưa vào sử dụng nhà ở bán trú cho các em học sinh, mỗi trường gồm 5 phòng ở. Phòng GD – ĐT huyện Đà Bắc cũng đang tiến hành đề nghị mức hỗ trợ tiền ăn bằng 40% mức lương tối thiểu cho các em học sinh đang theo học tại trường theo Quyết định số 85/2010 của Thủ tướng.